De laatste jaren is kunstmatige intelligentie (AI) in een razend tempo aan het doordringen in vrijwel elk aspect van ons dagelijks leven. Ook het onderwijs blijft niet achter. Steeds vaker wordt AI in de klas toegepast om leerprocessen te verbeteren, leerlingen beter te begeleiden en leraren te ondersteunen. Maar roept dit nieuwe mogelijkheden op, of is het juist een bedreiging voor de kwaliteit van ons onderwijs?

Wat verstaan we onder AI in de klas?

AI in de klas verwijst naar het gebruik van kunstmatige intelligentie in het onderwijsproces. Denk hierbij aan slimme leersystemen die zich aanpassen naar het niveau van de leerling, chatbots die vragen beantwoorden of software die automatisch toetsen nakijkt. Ook spraakherkenning, gezichtsherkenning en voorspellende analyses vallen onder de toepassing van AI in het onderwijs.

Voorbeelden van AI in de klas zijn platforms zoals ChatGPT, die kunnen helpen bij het schrijven en redigeren van teksten, of programma’s als Squirrel AI uit China, dat gepersonaliseerde leerervaringen biedt door gedrag van leerlingen te analyseren.

De voordelen van AI in de klas

AI biedt een aantal voordelen voor het onderwijs:

1. Gepersonaliseerd leren

Met behulp van AI kunnen lesprogramma’s worden aangepast aan de individuele behoeften en het tempo van de leerling. Zwakke punten worden sneller opgespoord, waardoor gerichte ondersteuning mogelijk wordt.

2. Efficiëntie voor docenten

Leraren kunnen veel tijd besparen doordat AI bepaalde taken overneemt, zoals het nakijken van toetsen, het verzamelen van leerdata en zelfs het opstellen van lesmateriaal. Hierdoor ontstaat meer ruimte voor persoonlijke aandacht.

3. 24/7 ondersteuning voor leerlingen

AI-tools zijn niet gebonden aan schooltijden. Leerlingen kunnen altijd terecht bij digitale assistentie of leerapps, wat zelfstandig leren bevordert.

4. Inzicht door data-analyse

AI kan grote hoeveelheden leerdata analyseren, wat inzicht geeft in leerprestaties, motivatie en potentiële leerproblemen. Dit maakt op tijd ingrijpen indien nodig mogelijk.

Zijn er ook risico’s?

Tegenover de kansen staan ook terechte zorgen. Niet iedereen is onverdeeld positief over AI in de klas:

1. Privacy en gegevensbescherming

AI-systemen verzamelen veel data over leerlingen. De vraag is: wie beheert die data en hoe veilig is dat? Schending van privacy ligt op de loer.

2. Verlies van menselijk contact

Onderwijs is méér dan kennisoverdracht. Sociale vaardigheden, empathie en motivatie worden vaak het best ontwikkeld via persoonlijk contact met een docent en medeleerlingen. De zorgen bestaat dat AI dit menselijke aspect verdringt.

3. Ongelijkheid in toegang

Niet iedere school beschikt over dezelfde middelen. Als AI in de klas afhankelijk is van dure technologie, kunnen verschillen tussen de scholen groter worden.

4. Verslaving aan technologie

Een te grote afhankelijkheid van digitale hulpmiddelen kan leiden tot minder zelfredzaamheid en creatief denken bij leerlingen.

AI als aanvulling, niet als vervanging

Het is belangrijk om AI in de klas te zien als een hulpmiddel, niet als een vervanging van de docent. De kracht ligt in de combinatie van technologie én menselijke interactie. AI kan bijvoorbeeld snel signaleren dat een leerling achterloopt, maar het is aan de docent om daar betekenis aan te geven en actie te ondernemen. Technologie moet ondersteunend zijn aan het onderwijsproces – niet leidend.

Conclusie: bedreiging of kans?

Of AI in de klas een bedreiging of een kans is, hangt af van hoe we ermee omgaan. Wanneer het op de juiste manier wordt gebruikt, biedt het krachtige hulpmiddelen om onderwijs op maat, effectiever en efficiënter te maken. Tegelijkertijd moeten we alert blijven op de risico’s.

De sleutel ligt in balans en beleid. AI ind e klas is geen wondermiddel, maar het kan – mits bewust en zorgvuldig ingezet –  een waardevolle aanvulling zijn op het onderwijs van de toekomst. Ook in het interieur van de klas of jouw woning komt AI steeds meer voor, lees alles over smart home.